Kinoa tohumu, ülkemizde son yıllarda popüler olsa da, yaklaşık 5 bin yıldır Güney Amerika’da ekilmekte ve tüketilmektedir. Sağlık için faydaları ortaya çıktıktan sonra, kullanımı giderek yaygınlaşmaktadır.
Kinoa Tohumu Fiyatları Nasıl Belirlenir?
Kinoa tohumu fiyatları, piyasa koşullarında belirlenir; arz ve talep miktarı, fiyatın oluşmasını sağlar.
Kinoa Tohumu Nedir, Nerede Yetişir?
Kinoa, Chenepodioideae familyasına ait bir bitkidir ve etli yaprakları olan bu bitkinin küçük tohumları yenilmektedir. Tahıla benzemesine rağmen, buğdaygillerden değildir. 120’den fazla farklı kinoa türü vardır. Kinoa tohumunun, pembe, kırmızı, turuncu, siyah, mor gibi pek çok rengi bulunmaktadır; ancak en yaygın olarak tüketileni, ‘fildişi kinoa’ da denilen beyaz kinoadır. Farklı renklerdeki kinoaların tatları da birbirinden farklıdır. Kinoa tohumunun kendine özgü bir aroması vardır; hafif ve lezzetli bir besindir.
Kinoa, anavatanı olan Güney Amerika’daki Peru, Şili ve Bolivya’dan dünyaya yayılmıştır. Yüksek besin değerine sahip olması nedeniyle, birçok ülkede kinoa üreticiliği desteklenmektedir. Özellikle küresel ısınmanın ve su kaynaklarının azalması sonucunda buğday ve pirinç üretiminin azalması, ülkeleri, bunlara alternatif bir gıda olan kinoa üretimine yöneltmektedir. Kinoa, su ve gübre sorunu olmayan, her türlü toprakta üretilebilen bir bitkidir.
Kinoa üretimi, ülkemizde de yapılmaktadır. 100’den fazla kinoa çeşidi vardır; bunların iki tanesi Türkiye’de yetiştirilmektedir. Ülkemizin her yerinde kinoa yetiştirmek mümkündür. Fazla suya ihtiyaç duymadığı için, kinoa, kurak topraklarda bile yetişmektedir.
Kinoa Tohumunun Faydaları
Kinoa tohumu, son derece besleyicidir. İnsan vücudu tarafından üretilemeyen temel 9 aminoasitin tamamını ve bunun yanısıra yüksek oranda protein içerir. Bu özellikleriyle, vejetaryanlar tarafından tercih edilmektedir. NASA, uzayda çalışan astronotların menüsünde de kinoa tohumu kullanmaktadır. Gluten içermediği için, çölyak hastaları tarafından da rahatlıkla tüketilebilmektedir.
Tam bir vitamin deposu olan kinoa tohumunda, A, B6, C, D ve K vitaminleri bulunmaktadır. Ayrıca, kalsiyum, demir, magnezyum, çinko, selenyum, potasyum, sodyum ve fosfor gibi mineraller açısından da son derece zengindir. Kinoa, tahıllara oranla iki kat fazla besin lifi içermektedir.
Kinoa tohumu, doymuş yağlar içeren hayvansal protein kaynaklarına oranla, daha sağlıklı bir protein kaynağıdır. Kinoa tohumundaki protein, ayrıca, metabolizmayı hızlandırarak kilo vermeyi kolaylaştırır.
Kinoa tohumunun içeriğindeki mineraller, insan sağlığı için son derece değerlidir. İçerdiği manganez, hücreleri serbest radikallerin olumsuz etkilerinden korur. Magnezyum, kan şekerini kontrol eder, migren ağrılarını giderir.
Besin lifi açısından son derece zengin olan kinoa tohumu, bağırsak fonksiyonlarını düzenler; kabızlığı ve hemeroidi engeller. Kinoa tohumu, lifli yapısı sayesinde, diyabet hastalarında kan şekerinin kontrol altında tutulmasını sağlar; kolesterolü düşürür, kilo kaybına yardımcı olur. Düşük glisemik indeksli kinoa tohumu, iştah ve açlık kontrolünü sağlayarak da, kilo alımını engeller. Kinoa tohumunda yağ oranının düşük olması da, kilo kontrolünde önemlidir.
Demir eksikliği, ülkemizde yaygın bir sorundur. Kinoa tohumu, içerdiği yüksek orandaki demir sayesinde, bu sorunun giderilmesine yardımcı olur.
Kinoa tohumunun diğer faydaları; kanser oluşumunu engellemesi; kemikleri ve dişleri güçlendirmesi; bahar alerjisinden koruması; anne sütünü artırması; yaraların iyileşmesini hızlandırması; yaşlanmayı geciktirmesi; kalp ve damar sağlığını koruması; enerji vermesi ve halsizliği gidermesidir.
Kinoa Nasıl Yenir?
Kinoa tohumu, pirinç ya da bulgur gibi, pişirilerek tüketilmektedir. Dolmanın içine pirinç ya da bulgur yerine konulmaktadır. Kinoa tohumu, garnitür olarak ana yemeklerle birlikte yenebilmektedir. Anadolu mutfağında, bunların dışında, kinoalı kısır, kinoa salatası gibi formlarda da hazırlanmaktadır. Kinoa tohumu, birçok tatlıya da eklenmektedir. Kinoa tohumundan elde edilen un; kek, pasta ve kurabiye hamurlarında kullanılır.
