Kendine has tadı, turuncu etinin lezzetiyle, tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de vazgeçilmez bir gıdaya dönüşen alabalık, aynı zamanda bir şifa kaynağıdır. Bu özellikleriyle, ‘tatlı su balıklarının kralı’ olarak adlandırılır. Alabalık fiyatları, önemli farklılıklar gösterse de, genel olarak ucuz bir gıda olduğu söylenebilir.
Alabalığın Özellikleri
Alabalıklar, tatlı su balıklarıdır; ancak tuzlu sularda yaşayan ve ‘deniz alabalığı’ denilen türü de vardır. Diğer türleri; Karadeniz alabalığı, Anadolu alabalığı, göl alabalığı, çelikbaş, dağ alabalığı, dere alası, gökkuşağı alabalığı ve büyük benekli alabalıktır. Alabalıklar, canlı renklere sahiptir; renkleri, yeşil, mavi ya da kahverengi tonlarda olabilir. Karışık renklere sahip oldukları için alabalık adını almışlardır. Alabalığın ortalama ağırlığı 1,5-2 kilogram kadardır, göl alabalıklarının ağırlığı 25 kilograma kadar çıkabilir. Boyları ise 15-20 cm arasında değişir, 1 metreye ulaşabildiği görülmüştür. Etçil hayvanlardır; küçük balıklar, böcekler, salyangoz gibi canlılarla beslenirler. Ortalama ömürleri 11 yıldır.
Alabalık Fiyatları Nasıl Belirlenir?
Alabalık fiyatları, doğal ortamda ya da çiftlikte yetişmesine bağlı olarak değişir; çiftlikte yetiştirilen alabalıkların fiyatı, doğal olanlarından çok daha ucuzdur.
Alabalık Nerelerde Avlanır?
Alabalıklar genel olarak, soğuk, berrak, bol oksijenli, serin tatlı sularda yaşarlar. Ülkemizde, Akdeniz, Karadeniz, Doğu Anadolu bölgelerinin yüksek yerlerindeki akarsularda; Sapanca, Uludağ, Çıldır, Aras gibi göllerinde yaşamaktadırlar. Çok hareketli olduklarından, doğada avlanmaları oldukça zordur. Bu nedenle, doğal ortamları dışında, çiftliklerde yetiştirilirler; yetiştiriciliği en çok yapılan balık türüdür. Ülkemizde, çok sayıda alabalık çiftliği bulunmaktadır. En çok yetiştiriciliği yapılan alabalık türü, gökkuşağı alabalığıdır. Bu tür, sıcağa dayanıklıdır ve çok çabuk büyür, 10-12 ay içerisinde 250 gram ağırlığa ulaşabilir.
Alabalığın Faydaları Nelerdir?
Yapılan birçok araştırma, düzenli olarak balık tüketmenin, fiziksel ve ruhsal sağlık açısından çok sayıda faydası olduğunu ortaya koymuştur. Alabalık, tatlı ve tuzlu su balıklarının hepsinde olduğu gibi, zengin bir protein kaynağıdır. Bunun yanısıra, sağlık için gerekli birçok vitamin ve minerali de bünyesinde barındırmaktadır. Alabalıkta; magnezyum, kalsiyum, demir, sodyum, potasyum, iyot, fosfor gibi çok değerli mineraller bulunmaktadır. Zengin bir Omega 3 kaynağı olan alabalık; bedeni güçlendirir, bağışıklık sistemini destekler; hasarlı dokuları onarır; eklem sorunlarının önüne geçer; kalp ve damar sağlığını olumlu etkiler. Beynin performansını artırır, zihni canlandırır, unutkanlığı engeller. Hücre yenilemesi sağlayarak yaşlanma etkilerini geciktirir. Hamile kadınlarda, balık tüketimi, çocukların zeka gelişimini sağlar. Çocukların gelişimi ve büyümesi için de vazgeçilmez bir gıda olan alabalıkların, özellikle soğuk tatlı sularda yetişenleri, sağlık için daha faydalıdır. Alabalıktan elde edilen ve ülkemizde çok kullanılan yağın da, sayısız faydası bulunmaktadır.
Alabalık Ne Zaman Yenmelidir?
Alabalıklar, her mevsim tüketilebilir; ancak en taze ve lezzetli oldukları dönem, yaz aylarıdır. Haziran ve Temmuz ayları, alabalık yemek için ideal zamandır.
